ពលរដ្ឋខេត្តស្វាយរៀង អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលគិតគូរដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែន ដើម្បីកុំឲ្យវៀតណាម រំលោភបន្តទៀត។ ការអំពាវនាវនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីពលរដ្ឋរស់នៅជិតព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ឃើញវៀតណាម ធ្វើផ្លូវថ្នល់ជាប់ព្រំដែន លួចរំកិលចូលដីខ្មែរដោយមិនមានអាជ្ញាធរខ្មែរណាម្នាក់អន្តរាគមន៍ទេ ដែលនេះជាឱកាសឲ្យវៀតណាម រំលោភដីខ្មែរបន្តទៀតបើរដ្ឋាភិបាលនៅតែព្រងើយ។
ពលរដ្ឋរស់នៅជិតព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម អះអាងថា អាជ្ញាធរវៀតណាម កំពុងតែកសាងផ្លូវថ្នល់តាមបណ្ដោយខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ចាប់ពីឃុំទួលស្តី រហូតដល់ឃុំសំរោង ប្រហែល ១ខែមកហើយ ចាប់ពីបង្គោលព្រំដែនលេខ ៩៤ ដល់ ១៩៧ ឋិតនៅស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះអះអាងថា ផ្លូវថ្នល់ដែលវៀតណាម កំពុងសាងសង់មានកម្ពស់ ២ម៉ែត្រ ទទឹង ១៥ម៉ែត្រ។ ទោះយ៉ាងណាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅជិតតំបន់នោះអះអាងថា វៀតណាមមានចេតនាអភិវឌ្ឍចូលដីខ្មែរ ដែលកំពុងកសាងនោះដោយពុំឃើញមានអាជ្ញាធរខ្មែរគិតគូរអន្តរាគមន៍ទេ ហើយនៅតែបណ្ដោយឲ្យវៀតណាម ធ្វើតាមតែអំពើចិត្តដែលជាហេតុបង្កឲ្យទឹកដីខ្មែរបាត់បង់បន្តទៀត។
ពលរដ្ឋម្នាក់មានកំណើតខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលមកតាំងទីលំនៅទីនោះជាង ២០ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយបងប្អូនក្នុងខ្ទមដ៏តូចសង់ ២ជាប់គ្នា នៅដាច់ស្រយាលពីភូមិអ្នកស្រុក ឋិតនៅក្នុងភូមិគក់តែក ឃុំចន្ទ្រា ស្រុកចន្ទ្រា ប្រហែលជា ១០០ម៉ែត្រដល់ទឹកដីវៀតណាម ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាព។ លោករៀបរាប់ថា ក្នុងភូមិគក់តែក ឃុំចន្ទ្រា មានបង្គោលលេខ ៩៨ ដែលវៀតណាម បានបោះតម្រុងព្រំដែនចូលក្នុងដីខ្មែរចំនួន ១៥ម៉ែត្រ និងមានកន្លែងខ្លះអស់ជាង ១០០ម៉ែត្រ ហើយនៅពេលបច្ចុប្បន្ន វៀតណាម បន្តរំលោភទៀត និងចាប់ផ្ដើមយកគ្រឿងចក្រឈូសឆាយធ្វើផ្លូវដែលមានកម្ពស់ពីរម៉ែត្រ។ លោកបន្តថា អ្នកភូមិដាក់ការសង្ស័យថា វៀតណាមធ្វើផ្លូវនោះគឺជាខ្សែក្រវាត់ការពារព្រំដែន ហើយកំពុងសាងសង់បុកឆ្ពោះទៅកាន់ឃុំសំរោង ពុំមានអាជ្ញាធរខ្មែរចុះត្រូវពិនិត្យទេ ដែលជាកត្តាបង្កឲ្យដីខ្មែរនៅទីនោះប្រឈមនឹងការឈ្លានពាន។
លោកថា កន្លងទៅការរស់នៅ រួមទាំងការដាំដំណាំក្នុងទឹកដីខ្មែរនៅតែមានការរារាំងពីយោធាវៀតណាម ហាមឃាត់នឹងគំរាមកំហែង។ លើសពីនេះទៀត បន្ទាត់ព្រំដែនដែលជាប់តំបន់ស មិនបានកំណត់ច្បាស់លាស់នៅឡើយ ជាកត្តាបង្កឲ្យពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនរងផលវិបាក៖ «អាអ៊ិច (គ្រឿងចក្រ) យកមកជីក ឡានដឹកដីមានគ្រប់អស់ហើយ។ តែគេឈូសគេមានតាមបណ្ដោយចិត្តរបស់គេ គេចង់ធ្វើម៉េចធ្វើទៅ មកពីយើងអត់មាន (អ្នក) ឈរមើលផង»។
ចំណែកអ្នកភូមិម្នាក់ទៀត លោក សារុន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២១ ខែមេសា ថា កន្លងមកលោកបានឃើញអាជ្ញាធរវៀតណាម បានបោះតម្រុយព្រំដែនចូលក្នុងដីស្រែពលរដ្ឋតែនៅពេលដែលពលរដ្ឋដកតម្រុយនោះចេញ អាជ្ញាធរស្រុកបានប្ដឹងតុលាការចាប់ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ដាក់គុក។ លោកចាត់ទុកថា នេះជាទង្វើអមនុស្សធម៌ដោយរំលោភសិទ្ធិរស់នៅពលរដ្ឋយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
តួយ៉ាងកាលពីឆ្នាំ២០០៩ ពលរដ្ឋ ៥នាក់ បានដកតម្រុយបង្គោលព្រំដែនត្រូវវៀតណាម បោះចូលដីស្រែពួកគាត់ជាច្រើនហិកតារ ឋិតនៅត្រង់ចំណុចបង្គោលព្រំដែនលេង ១៨៤ និង ១៨៥ ឋិតនៅភូមិកោះក្បានកណ្តាល ឃុំសំរោង តែត្រូវបានតុលាការឃាត់ខ្លួនពលរដ្ឋបាន ២នាក់ ដោយចោទពីបទបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ ហើយត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ ៩ខែ ២០ថ្ងៃ។ ពលរដ្ឋទាំងនោះចាត់ទុកថា គឺនេះជាទង្វើអយុត្តិធម៌ជាទីបំផុត។
លោក សារុន បន្ថែមថា បើទោះបីដឹងថា វៀតណាមមានចេតនារំលោភដី តែអាជ្ញាធរនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ នៅតែបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យវៀតណាម រំលោភតទៀត មិនដឹងថា ពេលណាទើបមានវិធីទប់ស្កាត់ការរំលោភបានទេ បើរដ្ឋាភិបាលមិនមានវិធានការដោះស្រាយ៖ «តែដីយើងតែវាសុំជីកដើម្បីវាជួលស្រែយើងធ្វើ ជួលស្រែប្រជាពលរដ្ឋយើងនៅក្នុងហ្នឹងទៅវាជីកប្រឡាយមក ជីកតាមហ្នឹងមកវាដាក់កាណូតតូចៗ ទុកនៅហ្នឹងចាំនៅហ្នឹង»។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅស្រុកចន្ទ្រា រួមទាំងអ្នករត់ម៉ូតូឌុបនៅតំបន់ច្រករបៀងស្រុកចន្ទ្រា សុទ្ធតែបានអះអាងដូចៗគ្នាថា វៀតណាមបានបោះបង្គោល និងតម្រុយព្រំដែនចូលដីខ្មែរតាមបណ្តោយព្រំដែនតាំងពីក្រុងបាវិត រហូតដល់ស្រុកចន្ទ្រា រំលោភខ្លះតិច ខ្លះច្រើនដោយកន្លែង។
សំឡេងចម្រុះ៖ «ទឹកដីយើងនៅខាងកើតអីនោះ មិនមែនត្រង់ហ្នឹងទេ នៅគេហៅថា ស្វាយបី បើពីដើមទីនៅព្រៃនគរទៀតនោះ។ ម៉េចថាមិនបារម្ភ? បើគេយកដីយើងទៅហើយ បារម្ភសោកស្ដាយដីដែលធ្លាប់ធ្វើខ្លាចគេយក មិនដឹងគេយកពេលណា? ហ្នឹងគេទិញហើយថ្នល់ ហ្នឹងថ្នល់គេធ្វើតែយើងមាននៅទីនោះ»។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាស្រុកចន្ទ្រា លោក គង់ វស្សា បដិសេធការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋ។ លោកទទួលស្គាល់ថា ពិតជាមានការអភិវឌ្ឍតាមបណ្ដោយព្រំដែនមែន ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ មានក្រុមហ៊ុនធ្វើផ្លូវដាំកៅស៊ូ ជិតព្រំដែន និងដើម្បីភាពងាយស្រួលដល់ធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៃប្រទេសទាំងពីរ។ លោកថា វៀតណាមបានធ្វើផ្លូវរាល់ថ្ងៃនេះគឺនៅប្រទេសវៀតណាមទេ មិនដូចការអះអាងរបស់ពលរដ្ឋឡើយ។ ចំណែកអាជ្ញាធរខ្មែរក៏មានគម្រោងធ្វើផ្លូវសម្រាប់តភ្ជាប់ទៅតំបន់នោះដែរ។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរខ្មែរកំពុងស្នើទៅអាជ្ញាធរវៀតណាម ផ្ដល់ទឹកតាមប្រឡាយចូលដល់ដីខ្មែរដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទឹកធ្វើស្រែដល់កសិករខ្មែរតាមព្រំដែន និងបង្កើនជីវភាពពលរដ្ឋព្រោះភាគីវៀតណាម មានខ្សែទឹកដែលមកពីប្រភពទឹកសំខាន់។ ដោយឡែកនៅតាមព្រំដែនលោកឃើញពលរដ្ឋខ្មែរ-វៀតណាម ធម្មតាមិនមានអ្វីប្លែកឡើយ៖ «ហើយយើងបើតាមបណ្ដាលឃុំជាប់ព្រំដែនមួយចំនួនក៏ធ្វើស្រែ បង្កបង្កើតផលជាប់ព្រំដែនដែរ ដូចនៅបាវិត តំបន់ជ៦នោះធ្វើជាប់តែគ្នាហ្នឹង»។
ក្នុងបញ្ហានេះតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកបេសកកម្មពិសេសកិច្ចការព្រំដែន និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការចម្រុះកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា លោក វ៉ា គឹមហុង ធ្លាប់បានអះអាងថា ទឹកដីខ្មែរមិនត្រូវឲ្យបាត់បង់មួយចំអាមឡើយ ហើយរដ្ឋាភិបាលនឹងដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនដោយការចរចាសន្តិវិធី តែបើការចរចាមិនទាន់ទេ គឺត្រូវអូសបន្លាយរយៈពេលយូររហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
លោកថា លោកពុំបានដឹងអំពីការអភិវឌ្ឍរបស់វៀតណាម ទេ ព្រោះអភិបាលខេត្តពុំបានផ្ដល់របាយការណ៍ជូនលោកឡើយ។ លោកបន្តថា គណៈកម្មាធិការព្រំដែន ចង់បោះបង្គោលឲ្យរួចរាល់ តែមិនងាយរកចំណុចឯកភាពគ្នាជាហេតុធ្វើឲ្យមានបញ្ហាអូសបន្លាយដល់សព្វថ្ងៃ។ លើសពីនេះទៀត លោកនឹងស៊ើបអង្កេតករណីនេះបន្ទាប់ពីទទួលបានដំណឹងនេះ៖ «មិនអស់សង្ឃឹមទេ យើងនៅបន្តការចរចា។ កន្លែងយើងរាយការណ៍មក អភិបាលខេត្តស្វាយរៀង មិនឃើញរបាយការណ៍មកប្រាប់ខ្ញុំទេ»។
ទោះយ៉ាងណាអតីតតំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ចាត់ទុកបញ្ហានេះជាការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយវាជាកំហុសដ៏ធ្ងន់ធ្ងររបស់អាជ្ញាធរខេត្តក្នុងការពារបូរណភាពទឹកដីដែលបណ្ដែតបណ្ដោយ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានការជាបន្ទាន់ជុំវិញការអភិវឌ្ឍរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាម តាមបណ្ដោយព្រំដែន៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស មានការរំលោភបំពានមកលើទឹកដីរបស់យើង អាជ្ញាធរកម្ពុជាយើងហ្នឹងត្រូវតែ... បើមិនមានលទ្ធភាពត្រូវធ្វើរបាយការណ៍ឡើងទៅប្រទេសដែលជាម្ចាស់ហត្ថលេខី»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (Licadho) ខេត្តស្វាយរៀង លោក នុត បូពិណ្ណារ័ត្ន រិះគន់កងកម្លាំងយោធាខ្មែរមានតួនាទីការពារព្រំដែនខ្មែរថា មិនបំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួនដូចជាកងកម្លាំងយោធាវៀតណាមឡើយ។ ការរិះគន់នោះបន្ទាប់ពីមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះរកឃើញថា កងកម្លាំងយោធាខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់ទូទាំងប្រទេស គឺនៅតែទីក្រុង និងទីរួមខេត្តមិនឃើញមានការពារសន្តិសុខតាមព្រំដែនទេ គឺឃើញមានតែកម្លាំងប៉ូលិស ២ ទៅ ៣នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចឲ្យវៀតណាម មានប្រៀបខាងកម្លាំងយោធា ជាកត្តាធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្លះមិនចង់រស់នៅតាមព្រំដែន ព្រោះតែភ័យខ្លាច និងខ្លះទៀតគ្មានជំនឿលើកម្លាំងការពារសន្តិសុខខ្មែរ ដែលជាលក្ខណៈងាយស្រូលដល់អាជ្ញាធរវៀតណាម រំលោភដី។ លោកអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ជូនកម្លាំងប្រដាប់អាវុធតាមព្រំដែនជាប្រចាំ ដើម្បីភាពកក់ក្ដៅដល់ពលរដ្ឋខ្មែរ និងបូរណភាពទឹកដី។
ពលរដ្ឋរស់នៅជិតព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម អះអាងថា អាជ្ញាធរវៀតណាម កំពុងតែកសាងផ្លូវថ្នល់តាមបណ្ដោយខ្សែបន្ទាត់ព្រំដែន ចាប់ពីឃុំទួលស្តី រហូតដល់ឃុំសំរោង ប្រហែល ១ខែមកហើយ ចាប់ពីបង្គោលព្រំដែនលេខ ៩៤ ដល់ ១៩៧ ឋិតនៅស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋទាំងនោះអះអាងថា ផ្លូវថ្នល់ដែលវៀតណាម កំពុងសាងសង់មានកម្ពស់ ២ម៉ែត្រ ទទឹង ១៥ម៉ែត្រ។ ទោះយ៉ាងណាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅជិតតំបន់នោះអះអាងថា វៀតណាមមានចេតនាអភិវឌ្ឍចូលដីខ្មែរ ដែលកំពុងកសាងនោះដោយពុំឃើញមានអាជ្ញាធរខ្មែរគិតគូរអន្តរាគមន៍ទេ ហើយនៅតែបណ្ដោយឲ្យវៀតណាម ធ្វើតាមតែអំពើចិត្តដែលជាហេតុបង្កឲ្យទឹកដីខ្មែរបាត់បង់បន្តទៀត។
ពលរដ្ឋម្នាក់មានកំណើតខ្មែរកម្ពុជាក្រោម ដែលមកតាំងទីលំនៅទីនោះជាង ២០ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយបងប្អូនក្នុងខ្ទមដ៏តូចសង់ ២ជាប់គ្នា នៅដាច់ស្រយាលពីភូមិអ្នកស្រុក ឋិតនៅក្នុងភូមិគក់តែក ឃុំចន្ទ្រា ស្រុកចន្ទ្រា ប្រហែលជា ១០០ម៉ែត្រដល់ទឹកដីវៀតណាម ថ្លែងសុំលាក់ឈ្មោះ ព្រោះបារម្ភពីសុវត្ថិភាព។ លោករៀបរាប់ថា ក្នុងភូមិគក់តែក ឃុំចន្ទ្រា មានបង្គោលលេខ ៩៨ ដែលវៀតណាម បានបោះតម្រុងព្រំដែនចូលក្នុងដីខ្មែរចំនួន ១៥ម៉ែត្រ និងមានកន្លែងខ្លះអស់ជាង ១០០ម៉ែត្រ ហើយនៅពេលបច្ចុប្បន្ន វៀតណាម បន្តរំលោភទៀត និងចាប់ផ្ដើមយកគ្រឿងចក្រឈូសឆាយធ្វើផ្លូវដែលមានកម្ពស់ពីរម៉ែត្រ។ លោកបន្តថា អ្នកភូមិដាក់ការសង្ស័យថា វៀតណាមធ្វើផ្លូវនោះគឺជាខ្សែក្រវាត់ការពារព្រំដែន ហើយកំពុងសាងសង់បុកឆ្ពោះទៅកាន់ឃុំសំរោង ពុំមានអាជ្ញាធរខ្មែរចុះត្រូវពិនិត្យទេ ដែលជាកត្តាបង្កឲ្យដីខ្មែរនៅទីនោះប្រឈមនឹងការឈ្លានពាន។
លោកថា កន្លងទៅការរស់នៅ រួមទាំងការដាំដំណាំក្នុងទឹកដីខ្មែរនៅតែមានការរារាំងពីយោធាវៀតណាម ហាមឃាត់នឹងគំរាមកំហែង។ លើសពីនេះទៀត បន្ទាត់ព្រំដែនដែលជាប់តំបន់ស មិនបានកំណត់ច្បាស់លាស់នៅឡើយ ជាកត្តាបង្កឲ្យពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅតាមបណ្ដោយព្រំដែនរងផលវិបាក៖ «អាអ៊ិច (គ្រឿងចក្រ) យកមកជីក ឡានដឹកដីមានគ្រប់អស់ហើយ។ តែគេឈូសគេមានតាមបណ្ដោយចិត្តរបស់គេ គេចង់ធ្វើម៉េចធ្វើទៅ មកពីយើងអត់មាន (អ្នក) ឈរមើលផង»។
ចំណែកអ្នកភូមិម្នាក់ទៀត លោក សារុន ឲ្យដឹងនៅថ្ងៃទី២១ ខែមេសា ថា កន្លងមកលោកបានឃើញអាជ្ញាធរវៀតណាម បានបោះតម្រុយព្រំដែនចូលក្នុងដីស្រែពលរដ្ឋតែនៅពេលដែលពលរដ្ឋដកតម្រុយនោះចេញ អាជ្ញាធរស្រុកបានប្ដឹងតុលាការចាប់ពលរដ្ឋស្លូតត្រង់ដាក់គុក។ លោកចាត់ទុកថា នេះជាទង្វើអមនុស្សធម៌ដោយរំលោភសិទ្ធិរស់នៅពលរដ្ឋយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
តួយ៉ាងកាលពីឆ្នាំ២០០៩ ពលរដ្ឋ ៥នាក់ បានដកតម្រុយបង្គោលព្រំដែនត្រូវវៀតណាម បោះចូលដីស្រែពួកគាត់ជាច្រើនហិកតារ ឋិតនៅត្រង់ចំណុចបង្គោលព្រំដែនលេង ១៨៤ និង ១៨៥ ឋិតនៅភូមិកោះក្បានកណ្តាល ឃុំសំរោង តែត្រូវបានតុលាការឃាត់ខ្លួនពលរដ្ឋបាន ២នាក់ ដោយចោទពីបទបំផ្លិចបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈ ហើយត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ ៩ខែ ២០ថ្ងៃ។ ពលរដ្ឋទាំងនោះចាត់ទុកថា គឺនេះជាទង្វើអយុត្តិធម៌ជាទីបំផុត។
លោក សារុន បន្ថែមថា បើទោះបីដឹងថា វៀតណាមមានចេតនារំលោភដី តែអាជ្ញាធរនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ នៅតែបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យវៀតណាម រំលោភតទៀត មិនដឹងថា ពេលណាទើបមានវិធីទប់ស្កាត់ការរំលោភបានទេ បើរដ្ឋាភិបាលមិនមានវិធានការដោះស្រាយ៖ «តែដីយើងតែវាសុំជីកដើម្បីវាជួលស្រែយើងធ្វើ ជួលស្រែប្រជាពលរដ្ឋយើងនៅក្នុងហ្នឹងទៅវាជីកប្រឡាយមក ជីកតាមហ្នឹងមកវាដាក់កាណូតតូចៗ ទុកនៅហ្នឹងចាំនៅហ្នឹង»។
ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅស្រុកចន្ទ្រា រួមទាំងអ្នករត់ម៉ូតូឌុបនៅតំបន់ច្រករបៀងស្រុកចន្ទ្រា សុទ្ធតែបានអះអាងដូចៗគ្នាថា វៀតណាមបានបោះបង្គោល និងតម្រុយព្រំដែនចូលដីខ្មែរតាមបណ្តោយព្រំដែនតាំងពីក្រុងបាវិត រហូតដល់ស្រុកចន្ទ្រា រំលោភខ្លះតិច ខ្លះច្រើនដោយកន្លែង។
សំឡេងចម្រុះ៖ «ទឹកដីយើងនៅខាងកើតអីនោះ មិនមែនត្រង់ហ្នឹងទេ នៅគេហៅថា ស្វាយបី បើពីដើមទីនៅព្រៃនគរទៀតនោះ។ ម៉េចថាមិនបារម្ភ? បើគេយកដីយើងទៅហើយ បារម្ភសោកស្ដាយដីដែលធ្លាប់ធ្វើខ្លាចគេយក មិនដឹងគេយកពេលណា? ហ្នឹងគេទិញហើយថ្នល់ ហ្នឹងថ្នល់គេធ្វើតែយើងមាននៅទីនោះ»។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាស្រុកចន្ទ្រា លោក គង់ វស្សា បដិសេធការលើកឡើងរបស់ពលរដ្ឋ។ លោកទទួលស្គាល់ថា ពិតជាមានការអភិវឌ្ឍតាមបណ្ដោយព្រំដែនមែន ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ មានក្រុមហ៊ុនធ្វើផ្លូវដាំកៅស៊ូ ជិតព្រំដែន និងដើម្បីភាពងាយស្រួលដល់ធ្វើពាណិជ្ជកម្មនៃប្រទេសទាំងពីរ។ លោកថា វៀតណាមបានធ្វើផ្លូវរាល់ថ្ងៃនេះគឺនៅប្រទេសវៀតណាមទេ មិនដូចការអះអាងរបស់ពលរដ្ឋឡើយ។ ចំណែកអាជ្ញាធរខ្មែរក៏មានគម្រោងធ្វើផ្លូវសម្រាប់តភ្ជាប់ទៅតំបន់នោះដែរ។
លោកបន្តថា អាជ្ញាធរខ្មែរកំពុងស្នើទៅអាជ្ញាធរវៀតណាម ផ្ដល់ទឹកតាមប្រឡាយចូលដល់ដីខ្មែរដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទឹកធ្វើស្រែដល់កសិករខ្មែរតាមព្រំដែន និងបង្កើនជីវភាពពលរដ្ឋព្រោះភាគីវៀតណាម មានខ្សែទឹកដែលមកពីប្រភពទឹកសំខាន់។ ដោយឡែកនៅតាមព្រំដែនលោកឃើញពលរដ្ឋខ្មែរ-វៀតណាម ធម្មតាមិនមានអ្វីប្លែកឡើយ៖ «ហើយយើងបើតាមបណ្ដាលឃុំជាប់ព្រំដែនមួយចំនួនក៏ធ្វើស្រែ បង្កបង្កើតផលជាប់ព្រំដែនដែរ ដូចនៅបាវិត តំបន់ជ៦នោះធ្វើជាប់តែគ្នាហ្នឹង»។
ក្នុងបញ្ហានេះតំណាងរាជរដ្ឋាភិបាលទទួលបន្ទុកបេសកកម្មពិសេសកិច្ចការព្រំដែន និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការចម្រុះកិច្ចការព្រំដែនកម្ពុជា លោក វ៉ា គឹមហុង ធ្លាប់បានអះអាងថា ទឹកដីខ្មែរមិនត្រូវឲ្យបាត់បង់មួយចំអាមឡើយ ហើយរដ្ឋាភិបាលនឹងដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនដោយការចរចាសន្តិវិធី តែបើការចរចាមិនទាន់ទេ គឺត្រូវអូសបន្លាយរយៈពេលយូររហូតដល់បច្ចុប្បន្ន។
លោកថា លោកពុំបានដឹងអំពីការអភិវឌ្ឍរបស់វៀតណាម ទេ ព្រោះអភិបាលខេត្តពុំបានផ្ដល់របាយការណ៍ជូនលោកឡើយ។ លោកបន្តថា គណៈកម្មាធិការព្រំដែន ចង់បោះបង្គោលឲ្យរួចរាល់ តែមិនងាយរកចំណុចឯកភាពគ្នាជាហេតុធ្វើឲ្យមានបញ្ហាអូសបន្លាយដល់សព្វថ្ងៃ។ លើសពីនេះទៀត លោកនឹងស៊ើបអង្កេតករណីនេះបន្ទាប់ពីទទួលបានដំណឹងនេះ៖ «មិនអស់សង្ឃឹមទេ យើងនៅបន្តការចរចា។ កន្លែងយើងរាយការណ៍មក អភិបាលខេត្តស្វាយរៀង មិនឃើញរបាយការណ៍មកប្រាប់ខ្ញុំទេ»។
ទោះយ៉ាងណាអតីតតំណាងក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន ចាត់ទុកបញ្ហានេះជាការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយវាជាកំហុសដ៏ធ្ងន់ធ្ងររបស់អាជ្ញាធរខេត្តក្នុងការពារបូរណភាពទឹកដីដែលបណ្ដែតបណ្ដោយ។ លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវមានវិធានការជាបន្ទាន់ជុំវិញការអភិវឌ្ឍរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាម តាមបណ្ដោយព្រំដែន៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីស មានការរំលោភបំពានមកលើទឹកដីរបស់យើង អាជ្ញាធរកម្ពុជាយើងហ្នឹងត្រូវតែ... បើមិនមានលទ្ធភាពត្រូវធ្វើរបាយការណ៍ឡើងទៅប្រទេសដែលជាម្ចាស់ហត្ថលេខី»។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ (Licadho) ខេត្តស្វាយរៀង លោក នុត បូពិណ្ណារ័ត្ន រិះគន់កងកម្លាំងយោធាខ្មែរមានតួនាទីការពារព្រំដែនខ្មែរថា មិនបំពេញភារកិច្ចរបស់ខ្លួនដូចជាកងកម្លាំងយោធាវៀតណាមឡើយ។ ការរិះគន់នោះបន្ទាប់ពីមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលរូបនេះរកឃើញថា កងកម្លាំងយោធាខ្មែររាប់ម៉ឺននាក់ទូទាំងប្រទេស គឺនៅតែទីក្រុង និងទីរួមខេត្តមិនឃើញមានការពារសន្តិសុខតាមព្រំដែនទេ គឺឃើញមានតែកម្លាំងប៉ូលិស ២ ទៅ ៣នាក់ប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចឲ្យវៀតណាម មានប្រៀបខាងកម្លាំងយោធា ជាកត្តាធ្វើឲ្យពលរដ្ឋខ្លះមិនចង់រស់នៅតាមព្រំដែន ព្រោះតែភ័យខ្លាច និងខ្លះទៀតគ្មានជំនឿលើកម្លាំងការពារសន្តិសុខខ្មែរ ដែលជាលក្ខណៈងាយស្រូលដល់អាជ្ញាធរវៀតណាម រំលោភដី។ លោកអំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ជូនកម្លាំងប្រដាប់អាវុធតាមព្រំដែនជាប្រចាំ ដើម្បីភាពកក់ក្ដៅដល់ពលរដ្ឋខ្មែរ និងបូរណភាពទឹកដី។
No comments:
Post a Comment