ភ្នំពេញៈ ប្រទេសកម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជិតបាតតារាងក្នុងបណ្តាប្រទេស ១០២ ដែលត្រូវបានអង្កេតក្នុងគម្រោងយុតិ្តធម៌ពិភពលោក (WJP) សន្ទស្សន៍ថ្មី ស្តីពីការបើកចំហរបស់រដ្ឋាភិបាល ដោយមានពិន្ទុទាបទាក់ទងយន្ដការសម្រាប់ប្រជាជនដាក់ពាក្យបណ្តឹងប្រឆាំងនឹងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល និងទី ៩៨ ទាក់ទងនឹងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើកំហុសរបស់មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល។
ជាមួយនឹងប្រទេសកម្ពុជាដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៩៨ កម្ពុជានៅពីលើអ៊ីរ៉ង់ មីយ៉ាន់ម៉ា អ៊ូសបេគីស្ថាន និងហ្ស៊ីមបាវ៉េ។
អ្នកនាំពាក្យរបស់គម្រោង WJP លោក Matthew Harman បានឲ្យដឹងតាមអ៊ីមែលពីម្សិលមិញថា៖ «កម្ពុជាមានពិន្ទុទាប ជាពិសេសនៅលើយន្ដការដាក់ពាក្យបណ្តឹង។ ចំណាត់ថ្នាក់នេះ វាយតម្លៃថា តើប្រជាជនអាចដាក់ពាក្យបណ្តឹងជាក់លាក់ទៅរដ្ឋាភិបាលអំពីការផ្តល់សេវាសាធារណៈ ឬការអនុវត្តរបស់មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល ឬយ៉ាងណា?»។
គម្រោង WJP ជាអង្គការ «នីតិរដ្ឋ» មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក បានបំពេញសន្ទស្សន៍របស់ខ្លួន តាមរយៈការវិភាគចម្លើយពីមនុស្សចំនួន ១ ពាន់នាក់ នៅទីក្រុងធំបី នៅក្នុងប្រទេសចំនួន ១០២ ដែលត្រូវបានស្ទាបស្ទង់មតិ។ ទិន្នន័យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានមកពីអ្នកឆ្លើយសំណួរនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តកំពង់ចាម។ ចំណាត់ថ្នាក់ចុងក្រោយទាក់ទងយន្តការដាក់ពាក្យបណ្តឹង មិនមែនជាការបង្ហាញច្បាស់ទេ ចំពោះលោក ពេជ្រ ពិសី នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិកម្ពុជា ដែលប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថាពលរដ្ឋធម្មតាខ្វះទំនុកចិត្តនៅក្នុងការដាក់ពាក្យបណ្តឹង។ លោកថា មន្រ្តីក្នុងក្រសួងភាគច្រើនភ័យខ្លាចការសងសឹក។
លោកបន្តថា ចំណាត់ថ្នាក់ទាបលើយន្តការដាក់បណ្តឹងប្រឆាំងនឹងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើកំហុសរបស់មន្ត្រីអាចមានលក្ខណៈឆ្លើយតប។
លោក ពេជ្រ ពិសី បានថ្លែងថា៖ «ជាធម្មតា រដ្ឋាភិបាលមិនមានយន្ដការគ្រប់គ្រងបុគ្គលិកឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេ ក្រសួងមួយចំនួនគ្មានផងទេ សូម្បីតែបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង»។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា ការពុំមានលទ្ធភាពសម្តែងចេញនូវមតិត្អូញត្អែរ ប្រឆាំងនឹងមន្រ្តីដែលបង្កការពិបាកក្នុងការចោទប្រកាន់ពួកគេពីភាពគ្មានប្រសិទ្ធភាព ឬអំពើពុករលួយ។ ចំណុចនោះគឺមានទំនាក់ទំនងរវាងគ្នា។ [គ្មាន] យន្តការបណ្តឹងត្រឹមត្រូវ ហើយខ្វះការដាក់ទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល»។
ទន្ទឹមនឹងជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ចុងក្រោយទាក់ទងនឹងប្រព័ន្ធដាក់បណ្តឹងក្នុងផ្នែក ៣ ផ្សេងទៀតរបស់គម្រោង WJP ស្តីពីរដ្ឋាភិបាលបើកចំហ កម្ពុជាបានជាប់លេខ ៨៥ ទាក់ទងនឹង «ច្បាប់ និងទិន្នន័យរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយ» លេខ ៧៥ ក្នុងផ្នែក «សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន» និងលេខ ៨៩ ផ្នែក ការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា អ្នកឆ្លើយសំណួរភាគច្រើន បានឲ្យដឹងថា ប្រជាជននៅកម្ពុជាអាចនឹងចូលរួមក្នុងគណបក្សនយោបាយណាក៏បាន ដែលពួកគេចង់ ចុះហត្ថលេខាលើញត្តិ និងចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំសហគមន៍។ ប៉ុន្តែមានតែ ៤៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលថា ពួកគេអាចប្រមូលផ្តុំជាមួយនឹងមនុស្សផ្សេងទៀត និងសម្តែងការព្រួយបារម្ភនាបច្ចុប្បន្ន ជាមួយនឹងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលនៅមូលដ្ឋាន។
លោក Chris Eijkemans នាយកប្រចាំប្រទេសរបស់អង្គការ Oxfam បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ពីថ្ងៃពុធថា ចំណាត់ថ្នាក់បាតតារាងរបស់កម្ពុជា គឺជាការភ្ញាក់ផ្អើលសម្រាប់រូបលោក។ ដោយខកចិត្តលើលទ្ធផលរបស់កម្ពុជា លោក Eijkemans បានគិតថា ប្រទេសកម្ពុជាអាចជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ខ្ពស់ជាងនេះ។
លោក Eijkemans បានបន្តថា ផ្នែកដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់អាក្រក់បំផុត គឺងាយបំផុតក្នុងការកែតម្រូវ ដោយគ្រាន់តែបង្កើតប្រព័ន្ធរឹងមាំមួយសម្រាប់បណ្តឹង។ ការិយាធិបតេយ្យ ដែលរារាំងមនុស្សមិនឲ្យសម្តែងចេញការមិនពេញចិត្តរបស់ពួកគេ និងកង្វះនៃតម្លាភាពជាទូទៅ បានធ្វើឲ្យបាត់បង់ឱកាសក្នុងការជជែកពិភាក្សាប្រកបដោយអត្ថន័យ។
លោក Eijkemans បានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាជាគ្រោះថ្នាក់...ការបើកចំហ និងតម្លាភាពបង្កើតកិច្ចសន្ទនាល្អ។ខ្ញុំគិតថា ត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងឲ្យបានច្រើន ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាកដថា ព័ត៌មានទូទៅ គឺអាចរកបានជាសាធារណៈ»។
ក៏ប៉ុន្តែលោក អ៊ុក គឹមសេង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានពីម្សិលមិញថ្លែងថា ក្រសួង បានសហការជាមួយអង្គការយូណេស្កូក្នុងការព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបាននូវព័ត៌មាន ចាប់តាំងពីឆ្នាំមុន ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ ២០១៧៕
ជាមួយនឹងប្រទេសកម្ពុជាដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់លេខ ៩៨ កម្ពុជានៅពីលើអ៊ីរ៉ង់ មីយ៉ាន់ម៉ា អ៊ូសបេគីស្ថាន និងហ្ស៊ីមបាវ៉េ។
អ្នកនាំពាក្យរបស់គម្រោង WJP លោក Matthew Harman បានឲ្យដឹងតាមអ៊ីមែលពីម្សិលមិញថា៖ «កម្ពុជាមានពិន្ទុទាប ជាពិសេសនៅលើយន្ដការដាក់ពាក្យបណ្តឹង។ ចំណាត់ថ្នាក់នេះ វាយតម្លៃថា តើប្រជាជនអាចដាក់ពាក្យបណ្តឹងជាក់លាក់ទៅរដ្ឋាភិបាលអំពីការផ្តល់សេវាសាធារណៈ ឬការអនុវត្តរបស់មន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល ឬយ៉ាងណា?»។
គម្រោង WJP ជាអង្គការ «នីតិរដ្ឋ» មានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន សហរដ្ឋអាមេរិក បានបំពេញសន្ទស្សន៍របស់ខ្លួន តាមរយៈការវិភាគចម្លើយពីមនុស្សចំនួន ១ ពាន់នាក់ នៅទីក្រុងធំបី នៅក្នុងប្រទេសចំនួន ១០២ ដែលត្រូវបានស្ទាបស្ទង់មតិ។ ទិន្នន័យរបស់ប្រទេសកម្ពុជាបានមកពីអ្នកឆ្លើយសំណួរនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តបាត់ដំបង និងខេត្តកំពង់ចាម។ ចំណាត់ថ្នាក់ចុងក្រោយទាក់ទងយន្តការដាក់ពាក្យបណ្តឹង មិនមែនជាការបង្ហាញច្បាស់ទេ ចំពោះលោក ពេជ្រ ពិសី នាយកកម្មវិធីនៃអង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិកម្ពុជា ដែលប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ថាពលរដ្ឋធម្មតាខ្វះទំនុកចិត្តនៅក្នុងការដាក់ពាក្យបណ្តឹង។ លោកថា មន្រ្តីក្នុងក្រសួងភាគច្រើនភ័យខ្លាចការសងសឹក។
លោកបន្តថា ចំណាត់ថ្នាក់ទាបលើយន្តការដាក់បណ្តឹងប្រឆាំងនឹងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល និងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើកំហុសរបស់មន្ត្រីអាចមានលក្ខណៈឆ្លើយតប។
លោក ពេជ្រ ពិសី បានថ្លែងថា៖ «ជាធម្មតា រដ្ឋាភិបាលមិនមានយន្ដការគ្រប់គ្រងបុគ្គលិកឲ្យបានត្រឹមត្រូវទេ ក្រសួងមួយចំនួនគ្មានផងទេ សូម្បីតែបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង»។ លោកបានកត់សម្គាល់ថា ការពុំមានលទ្ធភាពសម្តែងចេញនូវមតិត្អូញត្អែរ ប្រឆាំងនឹងមន្រ្តីដែលបង្កការពិបាកក្នុងការចោទប្រកាន់ពួកគេពីភាពគ្មានប្រសិទ្ធភាព ឬអំពើពុករលួយ។ ចំណុចនោះគឺមានទំនាក់ទំនងរវាងគ្នា។ [គ្មាន] យន្តការបណ្តឹងត្រឹមត្រូវ ហើយខ្វះការដាក់ទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល»។
ទន្ទឹមនឹងជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ចុងក្រោយទាក់ទងនឹងប្រព័ន្ធដាក់បណ្តឹងក្នុងផ្នែក ៣ ផ្សេងទៀតរបស់គម្រោង WJP ស្តីពីរដ្ឋាភិបាលបើកចំហ កម្ពុជាបានជាប់លេខ ៨៥ ទាក់ទងនឹង «ច្បាប់ និងទិន្នន័យរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយ» លេខ ៧៥ ក្នុងផ្នែក «សិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មាន» និងលេខ ៨៩ ផ្នែក ការចូលរួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា អ្នកឆ្លើយសំណួរភាគច្រើន បានឲ្យដឹងថា ប្រជាជននៅកម្ពុជាអាចនឹងចូលរួមក្នុងគណបក្សនយោបាយណាក៏បាន ដែលពួកគេចង់ ចុះហត្ថលេខាលើញត្តិ និងចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំសហគមន៍។ ប៉ុន្តែមានតែ ៤៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលថា ពួកគេអាចប្រមូលផ្តុំជាមួយនឹងមនុស្សផ្សេងទៀត និងសម្តែងការព្រួយបារម្ភនាបច្ចុប្បន្ន ជាមួយនឹងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលនៅមូលដ្ឋាន។
លោក Chris Eijkemans នាយកប្រចាំប្រទេសរបស់អង្គការ Oxfam បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ពីថ្ងៃពុធថា ចំណាត់ថ្នាក់បាតតារាងរបស់កម្ពុជា គឺជាការភ្ញាក់ផ្អើលសម្រាប់រូបលោក។ ដោយខកចិត្តលើលទ្ធផលរបស់កម្ពុជា លោក Eijkemans បានគិតថា ប្រទេសកម្ពុជាអាចជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ខ្ពស់ជាងនេះ។
លោក Eijkemans បានបន្តថា ផ្នែកដែលជាប់ចំណាត់ថ្នាក់អាក្រក់បំផុត គឺងាយបំផុតក្នុងការកែតម្រូវ ដោយគ្រាន់តែបង្កើតប្រព័ន្ធរឹងមាំមួយសម្រាប់បណ្តឹង។ ការិយាធិបតេយ្យ ដែលរារាំងមនុស្សមិនឲ្យសម្តែងចេញការមិនពេញចិត្តរបស់ពួកគេ និងកង្វះនៃតម្លាភាពជាទូទៅ បានធ្វើឲ្យបាត់បង់ឱកាសក្នុងការជជែកពិភាក្សាប្រកបដោយអត្ថន័យ។
លោក Eijkemans បានថ្លែងថា៖ «ខ្ញុំគិតថា វាជាគ្រោះថ្នាក់...ការបើកចំហ និងតម្លាភាពបង្កើតកិច្ចសន្ទនាល្អ។ខ្ញុំគិតថា ត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងឲ្យបានច្រើន ដើម្បីធ្វើឲ្យប្រាកដថា ព័ត៌មានទូទៅ គឺអាចរកបានជាសាធារណៈ»។
ក៏ប៉ុន្តែលោក អ៊ុក គឹមសេង អ្នកនាំពាក្យក្រសួងព័ត៌មានពីម្សិលមិញថ្លែងថា ក្រសួង បានសហការជាមួយអង្គការយូណេស្កូក្នុងការព្រាងច្បាប់ស្តីពីសិទ្ធិទទួលបាននូវព័ត៌មាន ចាប់តាំងពីឆ្នាំមុន ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់នៅឆ្នាំ ២០១៧៕
No comments:
Post a Comment